Dünyayı etkileyebilecek yeni bir salgın mı? Artan olgu sayıları endişe veriyor

Monkeypox’a, Poxviridae familyasındaki Orthopoxvirus cinsinin bir üyesi olan maymun çiçeği virüsü neden olur. Maymun çiçeği virüsü  sıklıkla Orta ve Batı Afrika tropikal bölgelerinde görülen bir enfeksiyondur.

İnsanlara esas olarak hayvanlarla yakın temas veya virüs bulaşmış materyal ile temas yoluyla bulaşır. Hastaların lezyonları, vücut sıvıları, solunum damlacıkları ve yatak, çarşaf gibi kontamine materyallerle temas ile insandan insana bulaşabilir. Hastalık açısından yüksek riskli kişiler hastaların ev  arkadaşları, cinsel partnerleri,  yakın temasta olan kişiler ve hastayla ilgilenen sağlık çalışanlarıdır.

İngiltere, Portekiz, İspanya başta olmak üzere İtalya, İsveç, Belçika, Hollanda gibi Avrupa ülkelerini etkileyen bir salgındır. ABD’de bir,  Kanada’da iki vaka bildirilmiştir. Kısa sürede olgu sayısının 100’ün üzerine çıkması endişe vericidir. Bu şekilde bir salgın neden olması bulaştırıcılıkta yeni bir yol olabileceğini; hastaların çoğunda cinsel ilişki hikayesinin olması, etkenin cinsel ilişki sırasında yakın temas ile bulaştığını düşündürmektedir. Yeni bir varyant olasılığı da mutlaka araştırılmalıdır.

Hastalıkta en sık görülen belirtiler, ateş, vücutta döküntü ve lenf bezlerinde büyümedir. Döküntüler daha çok yüzde görülür, eller, avuç içi ve ayak tabanı,  ağız içinde ve cinsel organlar döküntünün görüldüğü diğer vücut bölgeleridir. Klinik görünümü artık dünyada aşı uygulaması ile ortadan kaldırılan çiçek hastalığına benzer. Hastalık kendini genellikle 2-4 haftada sınırlar.

Çiçek hastalığına karşı aşılanması olanlar bu hastalıktan korunurlar. Maymun çiçeğinin önlenmesi için onaylanmış olan daha yeni aşılar geliştirilmiştir ama yaygın kullanımı yoktur.Kanıtlanmış, etkili bir tedavisi olmayan hastalıktan korunmak için hasta hayvanlar ve insanlarla temastan kaçınmak gerekir.Vücudunda herhangi bir olağan dışı, döküntü, kızarıklık, şu dolu küçük kesecekler fark eden kişiler vakit geçirmeden bir sağlık kuruluşuna başvurmalıdır.

Ülkemizde vaka bildirilmemiştir. Hastalığın görüldüğü bölgelerden gelen kişiler hastalık belirtileri açısından değerlendirilmelidir. Maymun çiçeği hastalığından kuşkulanılan hastalar mutlaka Sağlık Müdürlüklerine bildirilmelidir. Avrupa’da yayılımı artan hastalık için ülkemizde erken uyarı sistemi hızla geliştirilmelidir.